Wat speelt er aan de voorlinie in de stad? Elke donderdag vind je in het Stadsleven webmagazine een trend die je in de gaten moet houden. Vandaag: het nieuwste boek ‘The New Urban Crisis’ van de befaamde socioloog Richard Florida waarin hij beschrijft hoe de trek naar succesvolle steden van de creatieve klasse grote ongelijkheid heeft veroorzaakt.
Richard Florida, rockster van stedelijke ontwikkeling
Richard Florida is rockstar van de stedelijke ontwikkeling, door zijn boek ‘The Rise of the Creative Class’ uit 2002. Hij wordt wereldwijd gezien als de meeste invloedrijke stedelijke econoom van de 21ste eeuw. Zijn boek lag bij alle burgemeesters en wethouders op het nachtkastje
Zijn ideeën waren om twee redenen opzienbarend. Hij zag als eerste dat er een nieuwe demografie was ontstaan, zeg maar een stam, van mensen die leefden van hun ideeën , en voor wie sfeer en vrijheid van werken belangrijker waren dan een levenslange vaste baan. Steden begrepen dat ze aantrekkelijk moest worden voor die menselijke kapitaal van de toekomst – dat talent was belangrijker dan bedrijven aan je stad binden. Als je dat talent vasthield dan kwamen de bedrijven vanzelf.
Hij zag ook de potentie van immigranten. In 2005 zei hij in dat interview met mij dat immigranten volgens hem de sleutel tot economische groei zijn. De ontwikkelingslanden staan liefst 50 procent van hun getalenteerde mensen af aan het westen. Ebay is door een immigrant opgericht. Intel. Yahoo. Hotmail.
The new urban crisis…
Zijn nieuwe boek gaat over de onbedoelde gevolgen van de trek naar de succesvolle steden van de creatieve klasse. Het heet ‘The New Urban Crisis’ en heeft een enorme ondertitel: ‘How Our Cities Are Increasing Inequality, Deepening Segregation, and Failing the Middle Class – and What We Can Do About It’.
Hij ziet nu dat de sommige steden, de superstar steden, het heel goed gedaan hebben dankzij de creatieve klasse, maar dat andere alleen maar verder achterop zijn gemaakt. Dat noemt hij ‘Winner-take-all urbanism’.
In dit nieuwe boek onderkent hij dat deze overgang naar de creatieve economie grote ongelijkheid met zich meebrengt. De trek naar de stad komt maar een deel van de bevolking ten goede. Woningen worden onbetaalbaar, en de kloof wordt steeds groter tussen mensen die meedoen in de creatieve economie en zij die erbuiten vallen. Die laatsten worden angstig, vinden de creatieve klasse elitair en arrogant, willen alles weer hebben zoals het vroeger was, en zijn tegen buitenlanders. Dit sentiment speelt nu sterk bij de opkomst van het populisme, in Amerika maar ook in Nederland.
…and what we can do about it
Aan het einde van het boek doet hij een aantal voorstellen. Een is natuurlijk meer betaalbare woningen bouwen – de succesvolle stad Amsterdam ziet daar ook de noodzaak van in. Hij wil ook dat Amerika minder inzet op snelwegen en meer op lokaal openbaar vervoer – ook actueel nu Trump 1 miljard in infrastructuur wil investeren. Betaal je arbeiders ook beter, zodat simpel werk iemand toch een middenklasse-bestaan kan geven. En hij pleit voor een basisinkomen.
Aan het einde van zijn boek is hij pessimistisch over de kansen dat dit allemaal gaat lukken onder Trump. Maar hij ziet één lichtpuntje dat Trump zal aanspreken: als Amerika andere steden helpt sterker worden opent dat nieuwe zakelijke mogelijkheden. America kan zijn geld beter steken in city-building dan in nation-building, vindt Florida.
Meer lezen?
- Lees het essay ‘Vlucht naar Voren‘ dat Tracy Metz schreef naar aanleiding van het winnen van de Grote Maaskantprijs 2016 over de tweedeling die is aan het ontstaan tussen succesvolle steden en de rest en hoe je als stad je succes moet managen.
- Meer trends in De Stad Nu vind je hier.