De zomer staat voor de deur en dat betekent de start van een nieuwe reeks blogs Stad in Beeld. Met het thema ‘Summer in the City’ lichten we deze weken een fotograaf of kunstenaar uit die op zijn of haar manier de zomer in de stad heeft vastgelegd, of je gewoon een heerlijk zomers gevoel geeft. Deze week: Marie-José Jongerius die Amerika doorreisde om de grenzen tussen natuur en mens op te zoeken en vast te leggen.
Door: Willemijn Oosterhof
De poedel onder de bomen
Zon, zee, strand & palmbomen. Wie denkt er nu niet aan vakantie? Dit zomerse beeld vind je natuurlijk terug in Los Angeles, waar de palmbomen onmisbaar te vinden zijn. Maar hoe erg ze ook bij deze stad lijken te horen, de palmbomen zijn over een paar decennia waarschijnlijk niet meer in het straatbeeld van de stad terug te vinden.
Fotografe Marie-José Jongerius richtte zich in haar recente werk op het verdwijnen van deze icoonbeelden uit Los Angeles. De palmbomen zijn grote kostentrekkers, onder andere aan het onderhoud ervan. Wist je bijvoorbeeld dat je de stam van de palmbomen eigenlijk niet hoort te zien? Er zit een enorme bos met bladeren omheen, maar die worden er zorgvuldig van verwijderd. De poedel onder bomen, zo zou je het ook wel kunnen noemen.
De dunne lijn tussen natuur en cultuur, die bij de palmbomen duidelijk zichtbaar is, is wat fotografe Marie-José Jongerius opzoekt in haar werk. Ze reisde Amerika door en werd aangetrokken door de plekken waar het menselijke en de natuur aan elkaar grenzen. Met name de manier waarop er met water wordt omgegaan in deze behoorlijk droge regio staat centraal in haar werk. Door haar aandacht voor het klimaat is haar werk bovendien gebruikt in het academische project ‘Painting with Light: Climate Change and the Photographic Imaginary’ van Hanna E. Morris, wat de Climate Communication Award heeft gewonnen.
Zonder water geen groen
Naast het spreekwoordelijke scheren van de palmbomen als kostenpost, slurpen de bomen in hun groei veel water. En voor een stad als Los Angeles waar water schaars is, is dat een groot probleem. Aan veel plekken in de stad, die omgeven is door een droog woestijngebied, was deze schaarste aan water eigenlijk nauwelijks af te zien. Zo fotografeerde Marie-Jongerius bijvoorbeeld enkele golfbanen die onnatuurlijk groen zijn voor zo’n woestijngebied. Letterlijk onnatuurlijk, want als je goed kijkt kan je de mini-sproeiers zien die elke vierkante meter van water voorzien.
Droogte: wordt de cactus de nieuwe palmboom?
Deze ‘American Dream’ waarin alles mogelijk moet zijn, zoals de groene grasvelden in de woestijn, lijkt te keren. Het water wat nodig is voor deze ‘groene’ stad komt namelijk via lange pijplijnen uit de Colorado River, een water-reservoir. En het water begint op te raken… Aan de witte streep die op de foto hieronder zichtbaar is, valt af te zien hoe tot laag het water al is gezakt.
Het is zelfs zo urgent dat de lokale overheid bewoners aanspoort om hun groene gazonnen in te leveren voor een dollar per vierkante meter, aldus Marie-José Jongerius. Het gevolg: de tuinen vormen weer om in hun natuurlijke staat, namelijk als droge woestijntuin met cactussen. Een grappig weetje is dat bepaalde cactussen in de woestijn nu zo populair zijn geworden dat ze continu worden gestolen door bewoners die ze in hun tuin willen. Hier hebben de beleidsmakers iets op bedacht: door een tracking device in cactussen te stoppen is precies te achterhalen wie de dader is geweest.
Meer lezen?
Meer bijzondere beeldcolumns vind je in Stad in Beeld de ‘Summer in the City’ editie. In de serie ‘De stad door andere ogen‘ zie je de stad ook door ogen van kunstenaars en fotografen, maar ook vanuit het perspectief van water, voedsel of stilte bijvoorbeeld.