Het klimaat is grootste dreiging van het voortbestaan van de mens en het planeet, met ziekte, rampen, honger, hitte, brand en overstroming, oorlog en nog veel meer. Daarvan is de Amerikaanse journalist David Wallace-Wells overtuigd. ,,Het is erger, veel erger dan je denkt”, schrijft hij meteen aan het begin van zijn boek ‘De onbewoonbare aarde’ (‘The Uninhabitable Earth’) over de apocalyps die op de stoep staat. Daarin confronteert hij ons op indringende wijze met de gevolgen en de gevaren van klimaatverandering. Er is alle reden voor paniek: klimaatpaniek.
Zowel de wetenschap als de journalistiek zijn veel te terughoudend als ze melden welke gevolgen de opwarming van de aarde zal hebben, vindt hij. ,,De angst voor de angst gijzelt het gesprek”, zei hij tegen Rosa Höfgartner in een interview voor de website van Tegenlicht. ,,Ze zijn bang om het publiek bang te maken en bang dat de informatie zou leiden tot fatalistisch denken: mensen zouden zich kunnen terugtrekken in wanhoop en niet meer in actie willen komen.”
Wetenschappers hebben zelf Wallace-Wells verweten dat hij alleen van de slechtste scenario’s uitgaat en daarmee paniek zaait. ,,Mensen moeten ook bang zijn. Ik ben bang”, zei hij in een interview in The Guardian. ,,Als we mensen zeggen dat ze moeten ophouden met roken, benadrukken we behalve de voordelen toch ook de nadelen.” Het boek gaat dus niet alleen over de gevaren van het veranderende klimaat, maar ook om de pyschologische vraag hoe je mensen in beweging krijgt.
De auteur wil ons wakker doen schrikken, maar met oplossingen komt hij niet. Met opzet, zegt hij. ,,In veel boeken over klimaatverandering ligt de nadruk wel op oplossingen, maar dat heeft nou juist deels geleid tot de onderschatting van het probleem. Als er oplossingen zijn, denk je al gauw dat het uiteindelijk wel goed komt.” Ook de recensie in de Financial Times vond dat een gemis. Het beeld dat Wallace schetst, is volgens de recensie genoeg om een paniekaanval in zelfs de meeste optimistische mens te veroorzaken – en toch blijft Wallace-Wells onbegrijpelijk optimistisch. Want, zegt de auteur zelf: ,,Klimaatverandering bevat alle toekomstige problemen van de wereld, én al zijn mogelijke oplossingen.”
Lees hier een fragment uit het boek: